De 16mm film en andere cine films

Normal 8 werd op de markt gebracht door Eastman Kodak Company. Tot de introductie van Super 8 was Normal 8 uiterst populair. Normale 8 film wordt ook wel dubbel 8 genoemd.

Normal 8 was het eerste cinefilmformaat dat uit 16mm-film ontstond. Om kosten te besparen werd de Normal 8-film tweemaal belicht, telkens voor de helft, en na de ontwikkeling in tweeën gesneden. Zo ontstonden de twee 8 mm brede stroken.

De 8 mm camera's hadden veel kleinere afmetingen dan hun voorgangers - dat was een groot voordeel! Bovendien waren de prijzen voor de filmapparatuur en al het aanvullende materiaal zeer laag. Particulieren zagen het voordeel in; ook zij konden zich voortaan veroorloven te filmen.

Super 8 verdrong Normal 8 bijna moeiteloos. De reden: Super 8 camera's waren bijzonder eenvoudig te bedienen. De resolutie van Super 8 was ook indrukwekkend: Terwijl met Normal 8 de resolutie van een televisiebeeld kon worden bereikt, werd dit met Super 8 duidelijk overtroffen.

De term "Super" in Super 8 verwees naar het grotere beeldformaat vergeleken met de vroegere 8mm-film. Het groeide van 4,9 mm x 3,6 mm naar 5,69 mm x 4,22 mm (7 mm diagonaal). Dat is ongeveer 36 procent.

Het grote beeldformaat werd mogelijk gemaakt door een smallere perforatie. De gaten zaten nu op een andere plaats: ze zaten altijd tussen twee beelden in en niet meer in het midden van een beeld.

Single 8 kwam tegelijk met het Super 8 formaat op de markt. De fabrikant is echter niet Kodak, maar zijn Japanse concurrent Fuji.

Single 8 heeft een breedte van 8 mm. Het formaat is hetzelfde als Super 8, zodat Super 8 projectoren konden worden gebruikt. Bij Single 8 werden echter veel bredere cassettes gebruikt. Dit had als voordeel dat het terugspoelen of oprollen van film mogelijk was met Single 8 cassettes.

Fuji gebruikte ook een ander basismateriaal: polyester. Het was veel dunner dan dat van Super 8, dat van acetaat was gemaakt. Dit betekende dat er ongeveer 50% meer filmmateriaal op een Single 8 filmspoel paste dan bij Super 8. Single 8 sloeg echter niet aan in Europa.

De breedte van Double Super 8 is 16 mm. De perforatie is dubbel. Double Super 8 werkt als de conventionele dubbel 8 film.

Double Super 8 was verkrijgbaar met twee verschillende spoelsystemen. Enerzijds waren er de 2x30m spoelen voor "West" camera's, anderzijds de 2x7,5 of de 2x10m spoelen voor "Oost" camera's. Deze innovatie was een poging om de technische nadelen van de Super 8 cassette te omzeilen.

Dubbel Super 8 formaat had dus voordelen ten opzichte van Super 8. Toch bereikte Double Super 8 geen grote populariteit.

9,5 mm ontstaat door het gebied tussen de perforaties van een 35 mm-film in drieën te delen. De perforatie wordt als middenperforatie ingestanst, waardoor een brede filmstrook ontstaat. Als gevolg daarvan had 9,5 mm film het grootste materiaalgebruik van alle smalle filmformaten. Lijmvlekken blijven meestal onzichtbaar.

De beeldgrootte en dus de resolutie van 9,5 mm film kwam heel dicht in de buurt van 16 mm film. De camera's waren echter veel handzamer dan de 16mm toestellen.

De 9,5mm film werd grotendeels verdrongen door het 16mm formaat. Tegenwoordig wordt 9,5 mm alleen nog in zekere mate gebruikt in Frankrijk en Engeland.

Duplex/Monoplex was een amateurfilm gemaakt door de Franse maatschappij Pathé, heeft ook een breedte van 9,5 mm en liep over de camera. Duplex/Monoplex moest net als de dubbel 8 film worden omgedraaid na belichting van één helft.

Na de ontwikkeling werd de film gesplitst. Dit resulteerde in een smalle film, slechts 4,75 mm breed. Dit voordeel is niet te versmaden. Duplex/Monoplex was vroeger het meest economische van alle cinefilmformaten.

Duplex/Monoplex was in zekere zin slechts een voorloper. De verdere ontwikkeling ervan leidde tot 9,5 mm film.

16 mm film heeft een beeldveld van 10,3 x 7,5 mm. Het is aan één kant geperforeerd en bij oudere films soms aan beide kanten. Single-perforated 16mm films hebben soms een soundtrack of magnetische klankband.

Door de vrij kleine kadergrootte is de kwaliteit van 16mm-film wat minder dan die van 35mm-film. Toch is het voldoende om 16mm te gebruiken voor uitgebreidere televisiedocumentaires of low-budget bioscoopfilms. 16mm werd ook gebruikt voor het archiveren van televisieprogramma's.

Er waren minstens vier verschillende filmformaten met een breedte van 17,5 mm. Maar alleen het Franse "Pathé Rural" formaat bereikte een zekere populariteit. Het beeldformaat van Pathé Rural films was 9,5 x 13,5 mm. Ook het lage gewicht werd gewaardeerd.

17,5 mm was aanvankelijk stom. Pas later werden de afdrukken voorzien van licht geluid.

17,5 mm was eigenlijk niet bedoeld voor zelfopname. Niettemin werd een overeenkomstige camera in de handel aangeboden.

Smalfilms waren niet alleen een groot succes in televisiestudio's. Smalfilms waren ook erg populair bij amateurs. Want met een filmcamera en de bijbehorende filmprojector kon zowat iedereen zijn familie en de mooiste vakantiemomenten op celluloid vastleggen.

Scholen en andere onderwijsinstellingen maakten ook gebruik van cinefilms. De cinefilms waren zo gemakkelijk in de projectoren te steken dat iedereen ze kon gebruiken. Veel technische kennis was niet nodig.